Tác động của nhân sâm Mỹ (Panax quinquefolius) lên độ cứng động mạch và huyết áp ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 kèm tăng huyết áp.

Tóm tắt

Nghiên cứu này của Iva Mucalo và cộng sự đánh giá tác động của chiết xuất nhân sâm Mỹ (Panax quinquefolius) lên độ cứng động mạch và huyết áp ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 mắc đồng thời tăng huyết áp. Kết quả cho thấy nhân sâm Mỹ có thể giảm độ cứng động mạch và huyết áp tâm thu, qua đó cho thấy tiềm năng của nhân sâm Mỹ trong hỗ trợ điều trị bệnh nhân tiểu đường và cao huyết áp.

Giới thiệu

Sử dụng y học bổ sung như nhân sâm đang ngày càng phổ biến để hỗ trợ sức khỏe tim mạch và huyết áp. Tuy nhiên, đa phần các nghiên cứu trước đây tập trung vào nhân sâm châu Á, còn nhân sâm Mỹ lại ít được nghiên cứu. Mặc dù có một số bằng chứng về việc nhân sâm có thể giúp giãn mạch và cải thiện chức năng mạch máu nhờ các thành phần ginsenosides, nhưng chưa có nhiều nghiên cứu lâm sàng về hiệu quả của nhân sâm Mỹ trên hệ mạch máu. Do đó, nghiên cứu này đã được tiến hành để kiểm tra liệu nhân sâm Mỹ có thể giúp giảm độ cứng động mạch và điều chỉnh huyết áp ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 kèm tăng huyết áp hay không.

Phương pháp

Nghiên cứu này tuyển chọn 64 bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 kèm tăng huyết áp từ phòng khám ngoại trú. Các bệnh nhân được chia ngẫu nhiên thành hai nhóm: một nhóm dùng chiết xuất nhân sâm Mỹ và nhóm còn lại dùng giả dược, với liều lượng là 3g mỗi ngày, chia thành ba lần uống trước các bữa ăn, kéo dài trong 12 tuần. Cả hai nhóm đều tiếp tục điều trị tăng huyết áp và tiểu đường như thường lệ.

Hai chỉ số chính được đo lường để đánh giá tác dụng của nhân sâm Mỹ:

• Chỉ số tăng cường động mạch (AI): Đo độ cứng của động mạch.
• Huyết áp tâm thu và tâm trương (BP): Đo tại thời điểm bắt đầu và sau 12 tuần để theo dõi sự thay đổi.

Các chỉ số được đo bằng máy đo huyết áp và thiết bị applanation tonometry để đánh giá độ cứng động mạch. Nghiên cứu sử dụng phương pháp mù đôi, nghĩa là cả bệnh nhân và người đo đều không biết bệnh nhân thuộc nhóm nào để đảm bảo tính khách quan.

Kết quả

Kết quả sau 12 tuần cho thấy nhóm dùng nhân sâm Mỹ giảm đáng kể độ cứng động mạch và huyết áp tâm thu so với nhóm dùng giả dược:

• AI giảm 5,3% ở nhóm nhân sâm Mỹ, trong khi không có sự thay đổi đáng kể ở nhóm giả dược.
• Huyết áp tâm thu giảm 11,7% ở nhóm nhân sâm Mỹ, từ khoảng 148 mmHg xuống còn 131 mmHg, trong khi nhóm giả dược gần như không thay đổi.
• Huyết áp tâm trương không có thay đổi rõ rệt giữa hai nhóm.

Các bệnh nhân không báo cáo về bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng nhân sâm Mỹ trong thời gian nghiên cứu.

Thảo luận

Kết quả này cho thấy nhân sâm Mỹ có thể giúp giảm độ cứng động mạch và huyết áp tâm thu ở bệnh nhân mắc tiểu đường tuýp 2 kèm tăng huyết áp. Độ cứng động mạch cao thường đi kèm với huyết áp cao, làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch. Nghiên cứu cho thấy nhân sâm Mỹ có thể tăng cường việc sản xuất nitric oxide (NO), một chất giãn mạch tự nhiên giúp làm giảm độ cứng động mạch.

Ngoài ra, nhân sâm Mỹ còn có khả năng cải thiện tình trạng mạch máu ở người mắc bệnh tiểu đường bằng cách duy trì ổn định lượng NO trong máu. Đây là một phát hiện quan trọng, vì bệnh nhân tiểu đường có xu hướng bị rối loạn chức năng mạch máu và tăng nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch do sự thay đổi trong cấu trúc và chức năng của mạch máu.

Hạn chế của Nghiên cứu

Nghiên cứu cũng có một số hạn chế:

1. Liều lượng và thành phần của chiết xuất nhân sâm Mỹ: Chiết xuất nhân sâm được sử dụng trong nghiên cứu này chứa 10% ginsenosides, cao hơn nhiều so với các sản phẩm nhân sâm thông thường. Cách chiết xuất khác nhau có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ và hàm lượng của các ginsenosides, dẫn đến hiệu quả khác nhau.
2. Sự ổn định của các yếu tố khác: Mặc dù các bệnh nhân đều giữ nguyên các biện pháp điều trị tiểu đường và tăng huyết áp trong suốt nghiên cứu, các yếu tố này vẫn có thể ảnh hưởng nhẹ đến kết quả đo lường.
3. So sánh giữa các loại nhân sâm: Các loại nhân sâm khác nhau, chẳng hạn như nhân sâm Hàn Quốc hoặc nhân sâm châu Á, có thành phần hoạt chất khác nhau nên có thể không cho kết quả tương tự khi dùng nhân sâm Mỹ.

Kết luận

Nghiên cứu cho thấy chiết xuất nhân sâm Mỹ có thể là một liệu pháp bổ trợ giúp giảm độ cứng động mạch và huyết áp tâm thu ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có kèm tăng huyết áp. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu khuyến nghị cần có thêm các nghiên cứu lâu dài với quy mô mẫu lớn hơn để xác nhận tiềm năng của nhân sâm Mỹ trong việc điều trị các bệnh lý mạch máu.

Tài liệu tham khảo

Mucalo I, Jovanovski E, Rahelić D, Božikov V, Romić Z, Vuksan V. Effect of American ginseng (Panax quinquefolius L.) on arterial stiffness in subjects with type-2 diabetes and concomitant hypertension. J Ethnopharmacol. 2013;150(1):148-153. doi:10.1016/j.jep.2013.08.015

Nhóm MTK Tín Thắng GDP